Πρόγραμμα

29/11 έως 1/12 2024

Παρασκευή 29 Νοεμβρίου

16.30 Έναρξη-Καλωσόρισμα  (Βασίλης Νιτσιάκος)

  1. Συλλογική μνήμη και πολιτιστική κληρονομιά: Δημόσιες αναπαραστάσεις και υλικότητες (Συντονιστής: Β. Νιτσιάκος)
  • 17.00-17.15 Μανδυλαρά Άννα. Δημόσια «Επινοημένη» Ιστορία; Η πολιτισμική διαχείριση του Σουλίου.
  • 17.15-17.30 Σιδέρη Ελένη. Δίκτυα γυναικών ως κληρονομιά αγώνα και δημόσιας αναγνώρισης. Πολιτιστική Κληρονομιά και Μνήμη στη Γεωργία.
  • 17.30-17.45 Βασίλης Νιτσιάκος. Για την εξιδανίκευση του παρελθόντος. Η περίπτωση της  «κοινωνικής ληστείας».
  • 17.45-18.00 Χάρη Χαρίκλεια. Διερεύνηση Καλών Πρακτικών Συμμετοχικής Διαχείρισης για τη Διαφύλαξη και την Ανάδειξη της Πολιτιστικής και Περιβαλλοντικής Κληρονομιάς.
  • 18.00-18.15 Ντούτση Ιωάννα. Ιστορίες ασβεστοκάμινων στις δύο πλευρές του συνόρου Ελλάδας-Αλβανίας.
  • 18.15-18.30 Πολυζούδη Αρχοντία. Τοπία μνήμης (memoryscapes) και αρχαιολογικές αφηγήσεις. Ερμηνευτικές προσεγγίσεις της Πολιτισμικής Κληρονομιάς  στη Χαλκιδική 
  • 18.30-18.45 Σορώτου Αφροδίτη, Dr Rami Zurayk. «Δεν υπάρχει μέλλον χωρίς παρελθόν»: η άυλη πολιτισμική κληρονομιά των Βεδουίνων του Λιβάνου, της Παλαιστίνης και της Ιορδανίας γίνεται.  

2. Συλλογική μνήμη και πολιτιστική κληρονομιά: μουσειακές πρακτικές (Συντονίστρια: Φωτεινή Τσιμπιρίδου)

  • 17.00-17.15 Ζήσης Χρήστος Οπτικές και υλικές αναπαραστάσεις της ελληνικής μεταπολεμικής εργατικής μετανάστευσης στη Γερμανία. Η παραγωγή ντοκιμαντέρ του Λευτέρη Ξανθόπουλου. Κριτικές σκέψεις για τη μουσειακή πρακτική, τη δημόσια ανθρωπολογία και ένα μνημονικό αρχείο μετανάστευσης “από τα κάτω”.
  • 17.15-17.30 Ζιάβρα Έλενα. Τα «μουσεία» του Δήμου Πωγωνίου ως φορείς «διαφύλαξης» και «ανάπτυξης» της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς.
  • 17.30-17.45 Σολομών Εσθήρ. Λαογραφικά μουσεία, κοινότητες και άυλη πολιτιστική κληρονομιά:  όψεις μίας δημόσιας λαογραφίας.
  • 17.45-18.00 Κωνσταντίνου Κατερίνα. Το μεταίχμιο ανάμεσα στην κληρονομιά και τα απορρίμματα. Δημόσιες προσεγγίσεις του υλικού παρελθόντος.
  • 18.00-18.15 Αρετή Κονδυλίδου. «… Από άγνωστο μουσείο σε χώρο πολιτισμού…»Η πολιτιστική διαχείριση ενός χώρου πολιτιστικής κληρονομιάς με αφορμή σχόλια επισκεπτών

18.45-20.00

Ολομέλεια

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης

Βασίλης Νιτσιάκος, Φωτεινή Τσιμπιρίδου

Σάββατο 30/11

3. Εθιμικά δρώμενα και πολιτισμικές πρακτικές: Από την κοινοτική επιτέλεση στο Εθνικό Ευρετήριο και την ανα-νοηματοδότηση (Συντονίστρια: Κωνσταντίνα Μπάδα)

  • 9.00-9.15 Ανδριανοπούλου Παναγιώτα.  Από τους δρόμους της Νάουσας στη σκηνή: όρια και όροι ανα-παράστασης ζωντανών πολιτισμικών πρακτικών.
  • 9.15-9.30 Δάφλος Ιωάννης, Κούρου Αικατερίνη. «Παράδοση», «πολιτιστική κληρονομιά» και «φολκλορισμός» στην Ελλάδα του 21ου αιώνα: Το παράδειγμα του δρωμένου των Αράπηδων (Χαράπηδων) της Δράμας σε δύο διαφορετικά πλαίσια  Γενάρης 2018-Δράμα.
  • 9.30-9.45 Διρχαλίδου Πέπη, Απατσίδης Θεμιστοκλής. Το λαϊκό δρώμενο Μωμοέρια στον Δήμο Εορδαίας.
  • 9.45-10.00 Δρίνης Γιάννης, Μιχάλακας Σίλας. Για την αυθεντικότητα ηθών και εθίμων. Μια αντι-κριτική προσέγγιση με αφορμή το έθιμο του Αγιώρη στη Νεστάνη (Τσιπιανά) Αρκαδίας.
  • 10.00-10.15 Σβάνας Απόστολος. Δύο έθιμα της αγροτικής λαϊκής λατρείας προς ένταξη στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας. Η εμπειρία της Μητρόπολης Καρδίτσας.
  • 10.15-10.30 Γκαρτζονίκα Ελευθερία. Πανηγύρια και Κατάλογοι Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Η εμπειρία του Συρράκου.
  • 10.30-10.45 Βαζάκα Αθανασία, Βασιλάκη Αικατερίνη. Νομοθετικό πλαίσιο προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς και διαχειριστικές πρακτικές. Η περίπτωση της Πασχάλειου Σχολής στο Καπέσοβο Ζαγορίου.   

10.45-11.15 Συζήτηση

11.15-11.30 Διάλειμμα

4. Κοινοτικές πρακτικές και επιστημονική έρευνα: Συνεργατικές δράσεις, συμμετοχικές πολιτικές και διεπιστημονικότητες στην πράξη  

4α. Ο ρόλος των κοινοτήτων: συμμετοχικός σχεδιασμός και συμπεριληπτικότητα (Συντονίστρια ΔΙΝΕΠΟΚ)

  • 11.30-11.45 Αναγνωστόπουλος Άρης, Στεφάνου Λένα. Το εργαστήριο ως ζώνη επαφής-τοπικές κοινότητες, πολιτιστική κληρονομιά και συνδιαμόρφωση γνώσης από τον παγκόσμιο νότο.
  • 11.45-12.00 Μάργαρη Ζωή.  Πολιτισμική κληρονομιά και πολιτιστική διαχείριση. Ερευνητικές πρακτικές, δημόσιες πολιτικές και κοινότητες κληρονομιάς.
  • 12.00-12.15 Μαρούτση Θεοδοσία. Δίκτυο Ζώσας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Ο Ρόλος των Ανθρωπιστικών Επιστημών στη Συμμετοχική διαχείριση Τοπικών Φορέων και Κοινοτήτων.
  • 12.15-12.30 Μαρούτση Θεοδοσία, Κυριακίδης Ευάγγελος, Στεφανής Αλέξιος. Τοπικοί Φορείς και Κοινότητες ως Θεματοφύλακες για την Προστασία και Ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς: Η Συμβολή της Λαογραφίας και της Ανθρωπολογίας.
  • 12.30-12.45 Χουλιάρας Σπύρος. Δημόσιες πολιτικές διαχείρισης της πολιτισμικής κληρονομιάς και μνήμης των αλυκών Μεσολογγίου.
  • 12.45-13.00 Ζωγάκη Αθηνά, Κλείτσας Χρήστος, Νάκα Μελίνα, Στεριάδη Τατιάνα, Τσιγκούλης Παναγιώτης. Οι εργασίες αποχέτευσης, οι άνθρωποι και το κρυμμένο παρελθόν της Κόνιτσας: Η στρωματογραφία μιας πόλης που αλλάζει.  
  • 13.00-13.15 Μαίρη Σταθοκώστα, Έφη Πυρπύλη, Γιώργος Δημόπουλος, Δημήτρης Παππάς. Εννοιολογήσεις και αναδιαπραγματεύσεις του «παρελθόντος» και της «παράδοσης»
  • 13.15-13.30 Αναστασία Τούλη. Θέματα πολιτιστικής διαχείρισης στην Εφημερίδα Τα Νέα των Κατσανοχωρίων από το 1988 έως σήμερα.

13.15-13.45 Συζήτηση

Διάλειμμα 13.45-15.30

4β. Συνέργειες και Διεπιστημονικότητες στην πράξη (Συντονιστής: Ανδρομάχη Οικονόμου)

  • 15.30-15.45 Θεοδωρίδου Αθανασία «Συμβιώνοντας» με τους Ανθρωπολόγους.
  • 15.45-16.00 Καναβούρας Αντώνιος, Πασχόπουλος Μηνάς, Τζαβάρα Ιωάννα. Μήνας Γιαννιώτικης Αργυροτεχνίας-Αργυροχοΐας: μια καλή πρακτική συμμετοχικής διαχείρισης της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς.
  • 16.00-16.15 Κανελλάτου Παρασκευή. FolCalFest, η διεπιστημονική υποδομή στον σχεδιασμό, στην ανάπτυξη, στην υλοποίηση, στην αρχειοθέτηση και στην κοινοποίηση των δράσεων ενός φεστιβαλικού θεσμού.
  • 16.15-16.30 Μπάδα Κωνσταντίνα. Πολιτισμοί της ορεινότητας: Ποικίλες μορφές και πρακτικές πολιτιστικής διαχείρισης. Εθνογραφικές προσεγγίσεις και διεπιστημονικές συναντήσεις.  
  • 16.30-16.45 Οικονόμου Ανδρομάχη. Η Νεότερη Πολιτιστική Κληρονομιά ως διαδικασία. Κοινωνικές και πολιτισμικές πρακτικές και διαστάσεις στο ελληνικό διατροφικό παράδειγμα.
  • 16.45-17.00 Τσιμπιρίδου Φ., Καταϊφτσής Δ. Δημόσια Ανθρωπολογία και διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς στην επαρχία της Δράμας. Συνεργασίες, προκλήσεις και πρακτικές για νέες οικολογίες γνώσεων.
  • 17.00-17.15 Λαμπρίδης Αλέξανδρος. Η συμβολή και η αξιοποίηση της προβληματοθεσίας στον προσανατολισμό και την εξέλιξη μιας Καλής Πρακτικής.  

17.15-17.45 Συζήτηση

17.45-18.00 Διάλειμμα

5. Εκφραστική κουλτούρα και παραστατικές τέχνες: Αναστοχαστικές ερμηνείες και κριτικοί διάλογοι περί «πολιτιστικής κληρονομιάς» (Συντονιστής: Πάρης Ποτηρόπουλος)

  • 18.00-18.15 Πασχάλη Θεανώ. «Ανθρώπινο Ποτάμι». Συμμετοχική δράση του ΔΗΠΕΘΕ Κομοτηνής  
  • 18.15-18.30 Μπουρίτη Αιμιλία Η συμμετοχική τέχνη σε διάλογο με την πολιτισμική κληρονομιά, την ανθεκτικότητα και τη βιωσιμότητα της αγροτικής, αρβανίτικης κοινότητας του Ασπροπύργου 
  • 18.30-18.45 Σδούκος Παναγιώτης Η ζωντανή κληρονομιά του δημοτικού τραγουδιού στις σύγχρονες παραστατικές τέχνες: προκλήσεις & πολιτιστική διαχείριση.
  • 18.45-19.00 Καλοφώνου Μαργαρίτα. Πτυχές πολιτιστικής κληρονομιάς: η διάσωση της κινηματογραφικής εμπειρίας στο Αγρίνιο.
  • 19.00-19.15 Τόλη Αριστούλα Σκηνοθετημένη παράδοση: Δημόσιος λόγος και όψεις της πολιτιστικής κληρονομιάς στην εκπομπή «Στην υγειά μας».
  • 19.15-19.30 Θεοδοσίου Ασπασία (Σίσσυ). ‘Αυλη Πολιτιστική Κληρονομιά, Mουσική και Ρομά: μια σχέση δυσανεξίας.

6. Ψηφιακός πολιτισμός και «πολιτιστική κληρονομιά»: Επαναπροσδιορίζοντας το άυλο και τη βιωμένη εμπειρία (Συντονισμός: Ελένη Σιδέρη)  

  • 18.00-18.15 Πεντάζου Ιουλία, Γεωργίου Γιάννης Ηχοτοπία της μνήμης και η επιτελεστική δυναμική της ψηφιακής τεχνολογίας: Δημόσια Ανθρωπολογία και βιωματική προσέγγιση της άυλης πολιτισμικής κληρονομιάς στη Δημητσάνα.
  • 18.15-18.30 Κοτσιφάκος Δημήτριος, Τζουρντού Αναστασία. Από τους «κατασκόπους» της λαογραφίας του 19ου και του 20ου αιώνα, στις ψηφιακές βάσεις  δεδομένων και τις «ψηφιακές» ανθρωπιστικές σπουδές του 21ου: μια κριτική αποτίμηση των σύγχρονων μεθοδολογιών της ψηφιακής τεχνολογίας.
  • 18.30-18.45 Παπαδοπούλου Μελίνα, Βασιλάκης Κωνσταντίνος. Στην άκρη, στο Καπέσοβο.  

19.30-21.00

Ολομέλεια

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης 

Πάρης Ποτηρόπουλος και Ελένη Σιδέρη 

Κυριακή 1 Δεκεμβρίου

7. Πολιτιστική κληρονομιά, κοινωνική οικονομία και τοπική ανάπτυξη: Κριτικές αναγνώσεις και προσεγγίσεις (Συντονιστής Γιάννης Μάνος)

  • 09.00-09.15 Γιαννέλης Γιώργος-Ραφαήλ, Λυρατζάκη Ειρήνη. Η αγροδιατροφική κληρονομιά της Λήμνου ως μοχλός επιβίωσης/απάντηση σε ένα περιβάλλον με οικονομικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις.  
  • 09.15-09.30 Κιτσάκη Γεωργία. Η Συμβολή της Εφαρμοσμένης Λαογραφίας και Ανθρωπολογίας σε Προγράμματα Τοπικής Ανάπτυξης: Το Παράδειγμα της ‘Ήπειρος Α.Ε.’
  • 09.30-9.45 Λαγός Ιωάννης. Η αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς ως μοχλός βιώσιμης τοπικής ανάπτυξης μέσω της κοινωνικής οικονομίας. Παράδειγμα : Μαίναλον Κοιν.Σ.Επ. – Menalon trai.
  • 9.45-10.00 Νταλιάναϊ Βέλτα. Η συμβολή των Διασυνοριακών ευρωπαϊκών έργων Ελλάδας- Αλβανίας στη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς και στα πολιτιστικά δρώμενα της ελληνικής μειονότητας της Αλβανίας. Η περίπτωση της Φοινίκης.
  • 10.00-10.15 Ριτζούλη Κατερίνα, Σπανός Βασίλης. Η λιθοξοϊκή τέχνη των Μεταξάδων Έβρου: πολιτιστική κληρονομιά και δυναμική ανάπτυξη σε παραμεθόρια περιοχή.  
  • 10.15-10.30 Δασούλας Θεοφάνης. Οι Πολλαπλές αναγνώσεις της «Παράδοσης» στις κοινότητες της Σύγχρονης Ελλάδας. Η Περίπτωση του Μετσόβου.  
  • 10.30-10.45 Στάρα Καλλιόπη. Πολιτισμικά τοπία και η περίπτωση του Ζαγορίου

8. Πολιτιστική Κληρονομιά και τουρισμός (Συντονίστρια: Αθηνά Συναρέλλη ) 

  • 09.00-09.15 Ποντίκας Απόστολος Μελετώντας, την πολιτιστική διαχείριση, την βιώσιμη ανάπτυξη και τον πολιτιστικό τουρισμό σε μια τοπική κοινωνία.
  • 09.15-09.30 Μαμουλάκη Έλενα, Νάζου  Δέσποινα Λαϊκές Τέχνες και Τουρισμός: Η παραγωγή χειροτεχνημάτων, τα αναμνηστικά   και οι αλλαγές/ προσαρμογές στις νέες οικονομικές συνθήκες της τουριστικής αγοράς. Πεδία: Κυκλάδες και Κρήτη.  Παρουσίαση ενός σχεδίου έρευνας.
  • 09.30-09.45 Πλατής Κωνσταντίνος.  Τι Δουλειά Έχει ο Λαογράφος στο Πανηγύρι; – Τουρισμός και τοπική πολιτισμική κληρονομιά. Παράδοση, αυθεντικότητα και τουριστικό φολκλόρ στο Μαστιχάρι της Κω.
  • 09.45-10.00 Βλαχοστέργιου Ευαγγελία, Πανταζή Χάιδω. Ραψάνη: Ο τόπος μας ως πολιτιστικό αγαθό.
  • 10.00-10.15 Ποτηρόπουλος Παρασκευάς Πολιτισμική κληρονομιά, «λαογραφικό κεφάλαιο» και τουρισμός: Η διαχείριση του παρελθόντος και η «στράτευση» της Λαογραφίας στις αναπτυξιακές πολιτικές.

10.15-10.30 Διάλειμμα

9. Πολιτιστικοί φορείς και πολιτικές του πολιτισμού (Συντονίστρια ΔΙΝΕΠΟΚ)

  • 10.30-10.45 Κοζιού-Κολοφωτιά Βασιλική Η συμβολή των πολιτιστικών συλλόγων στην καταγραφή και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου μας. Η περίπτωση του Κέντρου Ιστορικής και Λαογραφικής   
  • 10.45-11.00 Παπαχατζίδου Σταυρούλα. Χαρτογραφώντας τις πολιτικές διαχείρισης της πολιτισμικής κληρονομιάς που εφαρμόζουν οι πολιτιστικοί σύλλογοι: διασώστες της παράδοσης ή συνεχιστές του φολκλορισμού;
  • 11.00-11.15 Συναρέλλη Αθηνά, Λύκειον των Ελληνίδων: πολιτισμική ταυτότητα-πολιτιστικό αποτύπωμα, 1911-2024.
  • 11.15-11.30 Παναγοπούλου Κατερίνα. Οι Χορευτικοί Σύλλογοι πέρα από Διδασκαλεία. Η Πολιτιστική Διαχείριση την εποχή της Ποπ Παράδοσης.   
  • 11.30-11.45 Απατσίδης Θεμιστοκλής, Διρχαλίδου Πέπη. Προσφυγικοί σύλλογοι και προσφυγική μνήμη στην Πτολεμαΐδα.

12.00-13.00

Ολομέλεια

Συμπεράσματα-Προτάσεις – Συζήτηση εφ’ όλης της ύλης

(Ιωάννης Μάνος-ΔΙΝΕΠΟΚ-Συναρέλλη Αθηνά)